Mùa đại hội cổ đông (ĐHCĐ) đang khá sôi động, kéo theo đó là sự quan tâm của đông đảo các nhà đầu tư (NĐT). Diễn ra trong bối cảnh đầy khó khăn và thách thức do tác động của khủng hoảng tài chính toàn cầu, nhiều ý kiến cho rằng mùa ĐHCĐ năm nay chính là mùa đại hội "đồng cam cộng khổ" giữa NĐT và DN, cùng thổi lửa niềm tin cho năm 2009 đầy cam go và thách thức này.
Trong bối cảnh như vậy, các cơ quan quản lý, các DN niêm yết cần tận dụng tối đa mọi cơ hội để củng cố niềm tin, tạo thêm động lực cho thị trường ổn định và phát triển. Kinh nghiệm của Trung Quốc có thể giúp ích nhiều cho chúng ta trong việc bảo vệ giới đầu tư.
Đối với TTCK lòng tin của các NĐT là “hàng hóa” quyết định nhất. Nếu việc đối xử công bằng không được bảo đảm hoặc không chắc chắn thì nhiều NĐT sẽ “bỏ phiếu bằng chân” (nghĩa là sẽ rút chân ra khỏi thị trường càng nhanh càng tốt). Kết quả của sự mất lòng tin là sụt giá chứng khoán, là khả năng thanh khoản kém.
Thực tế cho thấy, kém công khai hoá hiện đang là một trong số các vấn đề lớn của quản trị công ty hiện nay ở nước ta, ảnh hưởng rất lớn đến lòng tin của các NĐT. Chủ sở hữu, các cổ đông không nhận được một cách kịp thời, chính xác và đầy đủ các thông tin cơ bản về công ty.
Các thông tin cơ bản đó bao gồm từ tổng số tài sản đến đánh giá chính xác về thực trạng tài chính hiện nay và thông tin về lưu chuyển tiền tệ trong quá khứ. Chủ sở hữu, các cổ đông nói chung cũng không nhận được thông tin dự tính tương lai.
Thông tin loại này bao gồm những dự đoán của Hội đồng quản trị hay cán bộ quản lý khác về những biến đổi giá có thể xảy ra trên mỗi loại thị trường mà công ty đang hoạt động (thị trường sản phẩm, thị trường cung ứng nguyên liệu, thị trường vốn, thị trường lao động v.v.), và ước tính thay đổi cầu đối với sản phẩm của công ty.
Ngoài ra, các thông tin trực tiếp liên quan đến lợi ích của những người quản lý cũng rất ít, thậm chí không được công khai hoá. Đó là các thông tin về tiền lương, thù lao, và lợi ích khác của người quản lý, thông tin về dòng tiền đến với cổ đông đa số. Chế độ công bố thông tin của các DN trong nước không theo thông lệ quốc tế tốt nhất hoặc bị sai lệch vì bất kỳ lý do gì (như báo cáo sai sự thật, gian lận kiểm toán, do tham nhũng…) là một trong những nhân tố gây mất lòng tin lớn nhất ở các NĐT.
Về vấn đề bảo vệ giới đầu tư có thể tham khảo một vài kinh nghiệm của Trung Quốc. Theo quy định ban hành năm 2002, Trung Quốc chỉ cho phép các tổ chức đầu tư nước ngoài chuyên nghiệp được tham gia TTCK, bao gồm 4 đối tượng: ngân hàng thương mại, công ty bảo hiểm, công ty quản lý quỹ và công ty chứng khoán (CTCK). Các tổ chức này phải có kinh nghiệm kinh doanh và phải có vốn kinh doanh chứng khoán từ 10 tỉ USD trở lên, sau 3 năm đầu tư chứng khoán mới được chuyển vốn gốc ra nước ngoài và mỗi lần không quá 20% tổng hạn mức đầu tư, thời gian giữa hai lần chuyển vốn ra nước ngoài tối thiểu là một tháng.
Trong những năm gần đây, nhằm tiếp tục tăng cầu cho TTCK, phát triển mạnh kênh huy động vốn này, Chính phủ Trung Quốc đặt sự quan tâm nhiều hơn đối với vấn đề bảo vệ các NĐT chứng khoán.
Theo quy định mới, các CTCK nước này sắp tới sẽ phải bỏ một khoản tiền nhất định để lập một quỹ chung nhằm bảo vệ các NĐT. Số tiền trên sẽ được quản lý và sử dụng bởi một công ty được lập ra chuyên để bảo đảm lợi ích cho các NĐT trong những trường hợp xấu.
Như vậy, khoản tiền này có thể được tung ra để bình ổn thị trường trong những lúc biến động quá dữ dội, qua đó giúp các NĐT khỏi bị sốc. Quỹ có thể cũng sẽ được dùng để đầu tư sinh lợi và sử dụng lại cho các hoạt động có lợi cho giới đầu tư nước này.
Thiết nghĩ, kinh nghiệm này của Trung Quốc đáng để chúng ta tham khảo. Ngoài ra, ngày 11/4/2008, UBCKNN Trung Quốc đã ra quy định mới nhằm hạn chế việc lãnh đạo các công ty niêm yết bán cổ phiếu ra ngoài để trục lợi và làm lũng đoạn thị trường.
Theo quy định mới này, lãnh đạo các công ty đại chúng không được phép bán cổ phiếu của mình trước thời hạn 1 năm kể từ ngày công ty niêm yết trên sàn, và 6 tháng kể từ ngày nghỉ việc tại công ty niêm yết. Quy định mới sẽ có hiệu lực ngay lập tức từ bây giờ, nhằm nhanh chóng bình ổn thị trường, chống đầu cơ lũng đoạn.
Hiện tượng lũng đoạn thị trường của các “đại gia” tại TTCK VN đã từng xảy ra không ít. Có lẽ cũng đã đến lúc chúng ta có quy định kiểm soát những loại giao dịch trục lợi này.
Hiện thời, thông tin về đối tượng mà NĐT gửi gắm tiền bạc và “tương lai” của mình đến từ ba nguồn: Bản cáo bạch (do tự công ty soạn ra); các báo cáo tài chính (cũng do tự công ty đưa ra); và các tin đồn đại.
Cả ba nguồn thông tin này, nói chung, không có gì đảm bảo chắc chắn. Có một tâm lý rất đỗi bình thường là không ai dại gì tự khai báo về “những cái dở” của mình. Cho nên, chỉ đến khi nội bộ Công ty Bông Bạch Tuyết xung đột thì người ta mới biết Công ty này báo lãi, nhưng thực ra đang lỗ nặng.
Do vậy, một trong những giải pháp quan trọng bậc nhất để bảo vệ các NĐT là quy định kiểm toán độc lập đối với tất cả các công ty tham gia và chuẩn bị tham gia TTCK. Hiện nay, trong lĩnh vực kinh doanh, luật pháp của VN mới chỉ buộc kiểm toán độc lập đối với DNNN, DN có vốn đầu tư nước ngoài và các tổ chức tín dụng. Còn hàng chục vạn DN, trong đó có hàng vạn công ty cổ phần (CTCP) không phải chịu quy định này. Sự cần thiết của kiểm toán nhiều người đã biết và tán đồng, nhưng hiện thời việc kiểm toán các CTCP mới chỉ bắt buộc thực hiện khi công ty định chào bán ra công chúng.
Gần đây, một số tổ chức xếp hạng bắt đầu thực hiện xếp hạng các chứng khoán “thượng hạng” (blue chip) của Việt Nam trên TTCK VN. Thực ra, ý tưởng này không phải là mới, nhưng phía VN chúng ta chỉ ghi nhận và để đấy. Thiết nghĩ, đã đến lúc nên thành lập loại tổ chức xếp hạng này để giúp cho NĐT củng cố được niềm tin khi đầu tư.
(Theo VnMedia)
Trong bối cảnh như vậy, các cơ quan quản lý, các DN niêm yết cần tận dụng tối đa mọi cơ hội để củng cố niềm tin, tạo thêm động lực cho thị trường ổn định và phát triển. Kinh nghiệm của Trung Quốc có thể giúp ích nhiều cho chúng ta trong việc bảo vệ giới đầu tư.
Đối với TTCK lòng tin của các NĐT là “hàng hóa” quyết định nhất. Nếu việc đối xử công bằng không được bảo đảm hoặc không chắc chắn thì nhiều NĐT sẽ “bỏ phiếu bằng chân” (nghĩa là sẽ rút chân ra khỏi thị trường càng nhanh càng tốt). Kết quả của sự mất lòng tin là sụt giá chứng khoán, là khả năng thanh khoản kém.
Thực tế cho thấy, kém công khai hoá hiện đang là một trong số các vấn đề lớn của quản trị công ty hiện nay ở nước ta, ảnh hưởng rất lớn đến lòng tin của các NĐT. Chủ sở hữu, các cổ đông không nhận được một cách kịp thời, chính xác và đầy đủ các thông tin cơ bản về công ty.
Các thông tin cơ bản đó bao gồm từ tổng số tài sản đến đánh giá chính xác về thực trạng tài chính hiện nay và thông tin về lưu chuyển tiền tệ trong quá khứ. Chủ sở hữu, các cổ đông nói chung cũng không nhận được thông tin dự tính tương lai.
Thông tin loại này bao gồm những dự đoán của Hội đồng quản trị hay cán bộ quản lý khác về những biến đổi giá có thể xảy ra trên mỗi loại thị trường mà công ty đang hoạt động (thị trường sản phẩm, thị trường cung ứng nguyên liệu, thị trường vốn, thị trường lao động v.v.), và ước tính thay đổi cầu đối với sản phẩm của công ty.
Ngoài ra, các thông tin trực tiếp liên quan đến lợi ích của những người quản lý cũng rất ít, thậm chí không được công khai hoá. Đó là các thông tin về tiền lương, thù lao, và lợi ích khác của người quản lý, thông tin về dòng tiền đến với cổ đông đa số. Chế độ công bố thông tin của các DN trong nước không theo thông lệ quốc tế tốt nhất hoặc bị sai lệch vì bất kỳ lý do gì (như báo cáo sai sự thật, gian lận kiểm toán, do tham nhũng…) là một trong những nhân tố gây mất lòng tin lớn nhất ở các NĐT.
Về vấn đề bảo vệ giới đầu tư có thể tham khảo một vài kinh nghiệm của Trung Quốc. Theo quy định ban hành năm 2002, Trung Quốc chỉ cho phép các tổ chức đầu tư nước ngoài chuyên nghiệp được tham gia TTCK, bao gồm 4 đối tượng: ngân hàng thương mại, công ty bảo hiểm, công ty quản lý quỹ và công ty chứng khoán (CTCK). Các tổ chức này phải có kinh nghiệm kinh doanh và phải có vốn kinh doanh chứng khoán từ 10 tỉ USD trở lên, sau 3 năm đầu tư chứng khoán mới được chuyển vốn gốc ra nước ngoài và mỗi lần không quá 20% tổng hạn mức đầu tư, thời gian giữa hai lần chuyển vốn ra nước ngoài tối thiểu là một tháng.
Trong những năm gần đây, nhằm tiếp tục tăng cầu cho TTCK, phát triển mạnh kênh huy động vốn này, Chính phủ Trung Quốc đặt sự quan tâm nhiều hơn đối với vấn đề bảo vệ các NĐT chứng khoán.
Theo quy định mới, các CTCK nước này sắp tới sẽ phải bỏ một khoản tiền nhất định để lập một quỹ chung nhằm bảo vệ các NĐT. Số tiền trên sẽ được quản lý và sử dụng bởi một công ty được lập ra chuyên để bảo đảm lợi ích cho các NĐT trong những trường hợp xấu.
Như vậy, khoản tiền này có thể được tung ra để bình ổn thị trường trong những lúc biến động quá dữ dội, qua đó giúp các NĐT khỏi bị sốc. Quỹ có thể cũng sẽ được dùng để đầu tư sinh lợi và sử dụng lại cho các hoạt động có lợi cho giới đầu tư nước này.
Thiết nghĩ, kinh nghiệm này của Trung Quốc đáng để chúng ta tham khảo. Ngoài ra, ngày 11/4/2008, UBCKNN Trung Quốc đã ra quy định mới nhằm hạn chế việc lãnh đạo các công ty niêm yết bán cổ phiếu ra ngoài để trục lợi và làm lũng đoạn thị trường.
Theo quy định mới này, lãnh đạo các công ty đại chúng không được phép bán cổ phiếu của mình trước thời hạn 1 năm kể từ ngày công ty niêm yết trên sàn, và 6 tháng kể từ ngày nghỉ việc tại công ty niêm yết. Quy định mới sẽ có hiệu lực ngay lập tức từ bây giờ, nhằm nhanh chóng bình ổn thị trường, chống đầu cơ lũng đoạn.
Hiện tượng lũng đoạn thị trường của các “đại gia” tại TTCK VN đã từng xảy ra không ít. Có lẽ cũng đã đến lúc chúng ta có quy định kiểm soát những loại giao dịch trục lợi này.
Hiện thời, thông tin về đối tượng mà NĐT gửi gắm tiền bạc và “tương lai” của mình đến từ ba nguồn: Bản cáo bạch (do tự công ty soạn ra); các báo cáo tài chính (cũng do tự công ty đưa ra); và các tin đồn đại.
Cả ba nguồn thông tin này, nói chung, không có gì đảm bảo chắc chắn. Có một tâm lý rất đỗi bình thường là không ai dại gì tự khai báo về “những cái dở” của mình. Cho nên, chỉ đến khi nội bộ Công ty Bông Bạch Tuyết xung đột thì người ta mới biết Công ty này báo lãi, nhưng thực ra đang lỗ nặng.
Do vậy, một trong những giải pháp quan trọng bậc nhất để bảo vệ các NĐT là quy định kiểm toán độc lập đối với tất cả các công ty tham gia và chuẩn bị tham gia TTCK. Hiện nay, trong lĩnh vực kinh doanh, luật pháp của VN mới chỉ buộc kiểm toán độc lập đối với DNNN, DN có vốn đầu tư nước ngoài và các tổ chức tín dụng. Còn hàng chục vạn DN, trong đó có hàng vạn công ty cổ phần (CTCP) không phải chịu quy định này. Sự cần thiết của kiểm toán nhiều người đã biết và tán đồng, nhưng hiện thời việc kiểm toán các CTCP mới chỉ bắt buộc thực hiện khi công ty định chào bán ra công chúng.
Gần đây, một số tổ chức xếp hạng bắt đầu thực hiện xếp hạng các chứng khoán “thượng hạng” (blue chip) của Việt Nam trên TTCK VN. Thực ra, ý tưởng này không phải là mới, nhưng phía VN chúng ta chỉ ghi nhận và để đấy. Thiết nghĩ, đã đến lúc nên thành lập loại tổ chức xếp hạng này để giúp cho NĐT củng cố được niềm tin khi đầu tư.
(Theo VnMedia)
Posts
No comments:
Post a Comment